Οι αξιολογήσεις διαλειτουργικότητας είναι αξιολογήσεις οι οποίες διασφαλίζουν ότι οι δεσμευτικές απαιτήσεις για τις διευρωπαϊκές ψηφιακές δημόσιες υπηρεσίες εξετάζουν ζητήματα διασυνοριακής διαλειτουργικότητας πριν από την εφαρμογή τους. Έτσι, συμβάλλουν στην απρόσκοπτη ψηφιακή αλληλεπίδρασης μεταξύ των δημόσιων οργανισμών της ΕΕ, η οποία είναι απαραίτητη για την κινητικότητα των πολιτών και των επιχειρήσεων εντός της ΕΕ.
Σύμφωνα με το Άρθρο 3 της Πράξης για τη Διαλειτουργική Ευρώπη, μια οντότητα της Ένωσης ή ένας φορέας του δημόσιου τομέα διενεργεί αξιολόγηση διαλειτουργικότητας πριν λάβει οποιαδήποτε απόφαση σχετικά με νέες ή ουσιωδώς τροποποιημένες δεσμευτικές απαιτήσεις.
Η αξιολόγηση διαλειτουργικότητας προσδιορίζει και αξιολογεί με κατάλληλο τρόπο τα ακόλουθα:
α) τις επιπτώσεις των δεσμευτικών απαιτήσεων στη διασυνοριακή διαλειτουργικότητα, χρησιμοποιώντας το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Διαλειτουργικότητας που αναφέρεται στο άρθρο 6 ως εργαλείο στήριξης·
β) τους συμφεροντούχους τους οποίους αφορούν οι δεσμευτικές απαιτήσεις
γ) τις λύσεις για τη διαλειτουργική Ευρώπη που αναφέρονται στο άρθρο 7 οι οποίες υποστηρίζουν την εφαρμογή των δεσμευτικών απαιτήσεων.
Καθημερινά, οι δημόσιοι οργανισμοί επιβάλλουν ή τροποποιούν δεσμευτικές απαιτήσεις (δηλαδή υποχρεώσεις, απαγορεύσεις, προϋποθέσεις, κριτήρια ή όρια) που επηρεάζουν την διασυνοριακή διαλειτουργικότητα μεταξύ δημόσιων οργανισμών της ΕΕ, η οποία είναι απαραίτητη για την παροχή διευρωπαϊκών ψηφιακών δημόσιων υπηρεσιών. Οι αξιολογήσεις διαλειτουργικότητας αποσκοπούν στην αύξηση της ευαισθητοποίησης σχετικά με τη διασυνοριακή διαλειτουργικότητα και τις πιθανές επιπτώσεις των δεσμευτικών απαιτήσεων σε αυτήν πριν από τη λήψη αποφάσεων για τις εν λόγω απαιτήσεις.
Κάθε αξιολόγηση διαλειτουργικότητας, έχει ως στόχο να διασφαλίσει ότι οι δεσμευτικές απαιτήσεις για τις διευρωπαϊκές ψηφιακές δημόσιες υπηρεσίες έχουν εξετάσει επαρκώς τα ζητήματα που επηρεάζουν και δυσχεραίνουν τη διασυνοριακή διαλειτουργικότητα πριν από τη λήψη απόφασης.
Αφορά οντότητες της Ένωσης και φορείς του δημόσιου τομέα που ρυθμίζουν, παρέχουν, διαχειρίζονται ή υλοποιούν διευρωπαϊκές ψηφιακές δημόσιες υπηρεσίες.
Οι φορείς που καταρτίζουν αποφάσεις οι οποίες περιέχουν δεσμευτικές απαιτήσεις (π.χ. νομική πρόταση ή διαδικασία σύναψης σύμβασης) υποχρεούνται εκ του νόμου να διενεργούν αξιολόγηση.
Από τον Ιανουάριο του 2025, οι αξιολογήσεις διαλειτουργικότητας καθίστανται υποχρεωτικές για νέες ή σημαντικά τροποποιημένες ψηφιακές δημόσιες υπηρεσίες.
Το παρακάτω δεντροδιάγραμμα λήψης αποφάσεων μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως βάση προκειμένου να διαπιστωθεί αν απαιτείται αξιολόγηση διαλειτουργικότητας ή όχι. Εάν η αρχή καταλήξει στο «Ναι» στο δενδροδιάγραμμα αποφάσεων, η αξιολόγηση διαλειτουργικότητας είναι υποχρεωτική. Αν καταλήξει σε “Όχι” η αξιολόγηση διαλειτουργικότητας δεν είναι υποχρεωτική.
Η διαδικασία της αξιολόγησης θα πρέπει να είναι προσαρμοσμένη ανάλογα με το οργανωτικό πλαίσιο και τους περιορισμούς του κάθε οργανισμού.
Η Επιτροπή έχει συντάξει κατευθυντήριες γραμμές για τις αξιολογήσεις διαλειτουργηκότητας μεταφρασμένο σε όλες τις γλώσσες για τη διενέργεια των Αξιολογήσεων.
Το κείμενο αυτό έχει ως στόχο να εξηγήσει μεταξύ άλλων:
Περισσότερα για τις Κατευθυντήριες Γραμμές των Αξιολογήσεων Διαλειτουργικότητας θα βρείτε στην Πύλη της Διαλειτουργικής Ευρώπης εδώ και μπορείτε να τις κατεβάσετε σε pdf εδώ.
Συγκεκριμένα, στο κεφάλαιο 3 των κατευθυντηρίων γραμμών περιγράφεται μια ολοκληρωμένη προσέγγιση «βέλτιστης πρακτικής» όσον αφορά τις αξιολογήσεις διαλειτουργικότητας.
Η Επιτροπή παρέχει τεχνικά εργαλεία υποστήριξης της αξιολόγησης διαλειτουργικότητας, όπως το διαδικτυακό εργαλείο που διευκολύνει την ολοκλήρωση της έκθεσης και τη δημοσίευσή της στην πύλη της διαλειτουργικής Ευρώπης.
Η έκθεση είναι δομημένη σε ενότητες που ακολουθούν τη λογική του Παραρτήματος του Κανονισμού για τη Διαλειτουργική Ευρώπη. Η συμπλήρωση της φόρμας μπορεί να αποθηκευτεί ώστε να ολοκληρωθεί σε μεταγενέστερο χρόνο.
Η έκθεση δημοσιεύεται μετά από έλεγχο εγκυρότητας της Επιτροπής. Ωστόσο, η Επιτροπή δεν ελέγχει την ποιότητα ή την ορθότητα των αναγραφόμενων στην έκθεση.
Η πρόσβαση στην ηλεκτρονική φόρμα γίνεται μέσω του συνδέσμου https://interoperable-europe.ec.europa.eu/collection/assessments/assessment-reports/questionnaire και απαιτείται σύνδεση με EU διαπιστευτήτρια.
Μπορείτε να συμβουλευτείτε το εγχειρίδιο χρήστη για το πώς να χρησιμοποιήσετε αυτό το εργαλείο πατώντας εδώ.
Η αξιολόγησης διαλειτουργικότητας μπορεί να διενεργηθεί εκτός της ηλεκτρονικής φόρμας και με μεταφόρτωση μιας ήδη πραγματοποιηθείσας αξιολόγησης εδώ. Θα πρέπει να συμπληρωθούν τα υποχρεωτικά πεδία και μετά να γίνει μεταφόρτωση του εγγράφου στο τελευταίο βήμα. Εάν η αξιολόγησή είναι πλήρης και έτοιμη για δημοσίευση, θα εμφανιστεί στο αποθετήριο των Αξιολογήσεων Διαλειτουργικότητας.
